Nga Lira Gjika
Disa karakteristika dhe ndryshime që shfaqen në moshën 9 vjeç, Të përshkruara nga mësues e psikologë të ndryshëm.
• Në moshën 9 vjeç një fëmijë është si përpara një “pragu të ri” jete. Për herë të parë te fëmija “ngjallet” vetëdija. Dhe në jetën e tij të brendshme, fëmija e ndjen unin e tij në një mënyrë të re, shumë më të thellë se në të shkuarën.
• Ai apo ajo, fillon të vëzhgojë botën. Në këtë moshë fëmija kupton më mirë veprimin dhe mendimet që e kanë krijuar këtë veprim.
• Vetëm në këtë moshë fillon të kuptojë gjërat që më përpara i “rrëshqisnin” apo nuk krijonte dot lidhjen. Ky lloj “zgjimi” apo rritje, manifestohet në formë habije ose me kritika. Të gjithë kemi hasur fëmijë 9 vjeçarë që dikur ishin të urtë dhe në këtë fazë bëhen indiferentë dhe nuk u pëlqen asgjë, madje edhe bëjnë ironi kur i këshillon.
• Fëmija 9 vjeç nuk ka më dëshirë ti tregojnë pralla apo ti lexojnë histori, ai ka nevojë për më shumë, kërkon ngjarje të vërteta.
• Djemtë nëntë vjeçar i shprehin në përgjithësi dyshimet dhe kritikat e tyre.
• Vajzat nëntë vjeçare në ndryshim nga djemtë, i shmangin dyshimet dhe tërhiqen në vetvete. (problem kulturor dhe edukimi)
• Kalimi në moshën 9 vjeç, shpesh shoqërohet me ç’faqjen e “unilateralitetit”, të cilin mjedisi familjar e fuqizon ose e mban nën kontroll, duke e pasuruar ose jo dhe duke shmangur ose jo, të bëhet sjellje.
• Fëmija nëntë vjeç vazhdon të jetë në fazën e imitimit të sjelljeve dhe fjalëve të të rriturve. prandaj në këtë periudhe, të rriturit duhet të jenë edhe më të vëmendshëm dhe me etikë, pasi sjelljet e tyre pasqyrohen te fëmija. Nëse të rriturit janë prepotentë apo të pakujdesshëm me njëri-tjetrin edhe fëmija ashtu do të sillet.
• Fëmija 9 vjeç një veprim që atij i kërkohet dhe e detyrojnë ta beje dhe të rriturit nuk e bëjnë vetë si p.sh. fëmijës I kërkohet të heq këpucët kur hyn në shtëpi dhe babai vete nuk e zbaton. Fëmija e interpreton si padrejtësi. Fëmija ende nuk ka mekanizma të kuptojë pse babai e bëri këtë veprim.
